به گزارش راهبرد معاصر روزنامه آمریکایی «وال استریت ژورنال» در گزارشی به نقل از یک مقام وزارت خارجه آمریکا مدعی شد، «واشنگتن درباره معافیتهای تحریمها علیه روسیه که در ارتباط با اوکراین اعمال شده، برای این که توافق هستهای ۲۰۱۵ ایران را نجات دهد، وارد مذاکره نمیشود و در عوض تلاش میکند به توافقی جایگزین دست یابد که اگر کرملین از خواستههای لحظه آخری خود عقبنشینی نکند، روسیه را مستثنی کند».
به نوشته این نشریه آمریکایی، با به خطر افتادن یکی از اهداف اصلی سیاست خارجی بایدن، این مقام ارشد آمریکایی گفت که مسکو یک هفته فرصت دارد تا درخواست خود را برای تضمینهای کتبی در خصوص معاف کردن روسیه از هرگونه تحریم مرتبط با اوکراین که تجارت آینده مسکو با ایران را محدود میکند، پس بگیرد. به ادعای وال استریت ژورنال، چنین تضمینهایی میتواند مجموعهای از تحریمهای غرب را که علیه روسیه به دلیل حمله به اوکراین اعمال شده، تضعیف کند.
این مقام ارشد آمریکایی افزود: فضایی برای فراتر رفتن از آنچه در چارچوب برجام است نمیبینم. فکر میکنم که میتوان گفت هیچ جایی برای معافیتهای فراتر از آن وجود ندارد.
این مقام آمریکایی با بیان اینکه توافق بین ایران و ایالات متحده «در دسترس است» است و تنها چند موضوع مانع از رسیدن به آن شده بود، در اشاره به وقفه ایجاد شده در مذاکرات وین، در ادعایی روسیه را مقصر آن خواند. وی بدون اشاره به طرح موضوعات جدید از سوی آمریکا که در مسیر مذاکرات پیچیدگی ایجاد کرده، در ادعایی درخواستهای روسیه را «جدیترین مشکل سر راه و مانع برای دستیابی به توافق» خواند.
به نوشته این روزنامه، این مقام آمریکایی مدعی شد اگر روسیه برای خواستههای خود فشار بیاورد یا در هفته آینده پاسخی ندهد، واشنگتن باید خیلی سریع یک مسیر جایگزین را در نظر بگیرد. طبق این گزارش، مقامهای اروپایی هم روز جمعه گفتند که آماده بررسی یک توافق جایگزین با ایران بدون روسیه هستند.
در ادامه این گزارش آمده است: یکی از گزینههای آمریکا و شرکای آن ایجاد یک توافق موقت است که برخی از فعالیتهای ایران را متوقف کند و جنبههای برنامه هستهای این کشور را در ازای برداشتن سطحی از تحریمها از سوی ایالات متحده به عقب برگرداند، اما ایران همیشه ایده یک توافق موقت را رد کرده است. گزینه دیگر ایجاد چیزی است که مقام ارشد آمریکایی آن را «نسخه المثنی برجام» بدون روسیه نامید که وظایف مسکو در این توافق را در جای دیگری محول میکند.
مقام مورد اشاره در ادامه گفت: فکر میکنم که ما آماده گزینههای مختلف باشیم. به این که آنها چه میتوانند باشند، فکر میکنیم. در این مرحله هیچ چیز را رد نمیکنیم.
طبق این گزارش، این مقام ارشد آمریکایی از گفتن اینکه اگر مسئله ادعا شده درباره روسیه نبود، آیا توافق تاکنون منعقد شده بود یا خیر، خودداری کرد.
آمریکا در حالی تلاش میکند از خود سلب مسئولیت کند که تاکنون از انجام اقداماتی که لازم است به منظور بازگشت این کشور به برجام انجام شود، امتناع کرده و با طرح خواستههای غیرمنطقی مسیر مذاکرات را منحرف کرده است. در همین خصوص حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه جمهوری اسلامی روز پنجشنبه ۱۹ بهمن ماه هم در گفتوگوی تلفنی با جوزپ بورل مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با بیان اینکه «برخی مباحث که مرتبط با قهرمانان ملی ماست قابل مذاکره نیست»، تصریح کرد: طرح برخی درخواستهای جدید از سوی آمریکا هیچگونه توجیه منطقی ندارد.
او همچنین در گفتوگوی تلفنی با «شیخ محمد بن عبدالرحمن آل ثانی» معاون نخستوزیر و وزیر امور خارجه قطر، از طرح موضوعات جدید از سوی آمریکا انتقاد و تاکید کرد: جمهوری اسلامی ایران با جدیت برای حصول توافق خوب، قوی و پایدار تلاش میکند.
سعید خطیبزاده سخنگوی وزارت امور خارجه هم در توئیتی در واکنش به اعلام وقفه در مذاکرات از سوی طرف اروپایی اعلام کرد: وقفه اعلام شده در مذاکرات وین میتواند زمینهساز حل موضوعات باقیمانده و بازگشت نهایی باشد. دستیابی به موفقیت در گفتوگوها تمرکز اصلی همه طرفها خواهد بود. هیچ عامل خارجی بر اراده مشترک ما به منظور حرکت به سمت یک توافق جمعی اثر نخواهد گذاشت./فارس